Türkiye, tarım ve hayvancılık sektörü açısından kritik bir dönemden geçiyor. Özellikle çoban eksikliği, ülkenin kırsal alanlarında ve hayvancılık merkezlerinde büyük bir sorun haline gelmiş durumda. Devlet, bu krizi çözmek için ilginç bir yöntem geliştirmiş; çobanlara 70 bin lira maaş önerildi. Ancak, bu teklif pek de beklenen ilgiyi görmedi. Çiftçiler ve tarım uzmanları, bu durumun nedenlerini araştırırken, çoban ihtiyacının, yalnızca yüksek maaşlarla kapatılmasının mümkün olmadığını vurguluyor. Peki, ne oldu da 70 bin lira gibi yüksek bir maaş teklifine rağmen çoban bulmak bu kadar zor hale geldi? Bu yazımızda, çoban krizi, nedenleri ve potansiyel çözümleri ele alacağız.
Öncelikle, çobanlık mesleğinin gençler arasında pek de cazip bir kariyer seçeneği olarak görülmediğini belirtmek gerekir. Tarım ve hayvancılığın giderek modernleştiği bu süreçte, birçok genç, geleneksel çobanlık yerine şehirlerde daha az zahmetli ve daha iyi sosyal olanaklar sunan işlerde çalışmayı tercih ediyor. Ailelerin çocuklarını daha iyi eğitim alabilecekleri ve sosyal imkanları bulunan şehir ortamlarında yetiştirmesi, kırsal alanlardaki çoban ihtiyacını doğrudan etkiliyor. Bunun yanı sıra, çobanların çalışma koşulları da oldukça zorlu: uzun saatler boyunca hayvanlar ile birlikte olmak, hava koşullarına maruz kalmak ve fiziksel güç tüketmek gerektiriyor.
Çobanlık mesleği, birçok kişi için yazın sıcak, kışın soğuk hava koşullarında çalışmayı gerektiren bir iş olarak algılanıyor. Son yıllarda tarım ve hayvancılıkla ilgili pek çok yenilik ve modernizasyon gerçekleşse de, çobanlık mesleğinin getirdiği zorluklar, genç neslin ilgisini çekmekten uzak kalıyor. Ayrıca, çobanlık faaliyetlerinde para kazanma fırsatlarının azlığı, bu mesleğin değersizleşmesine neden oluyor. Yüksek maaş teklifini kabul edenlerin sayısının az olması, aslında çobanlık mesleğinin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini de ortaya koyuyor.
Çoban krizinin aşılması için alınabilecek bazı önlemler ve çözüm yolları bulunmaktadır. Öncelikle, çobanlık mesleğini cazip hale getirmek için çeşitli teşvikler sunulması gerekmektedir. Gençlere bu alanda eğitim fırsatları sağlanması, iş güvenliği ve sosyal güvence gibi unsurların öneminin vurgulanması, onların bu sektöre girmelerini teşvik edecektir. Ayrıca, tarım ve hayvancılıkla ilgili daha yenilikçi ve teknolojik çözümler geliştirmek, çobanlık işini de daha çekici hale getirebilir. Örneğin, drone kullanımı ya da otomatik besleme sistemleri, çobanların iş yükünü azaltabilir.
Devletin, çobanlık mesleğini destekleyen programlar ve politikalar üretmesi, bu alandaki açığı kapatmaya yardımcı olacaktır. Ayrıca, ticaret odaları ve ziraat odaları gibi kuruluşlar da bu soruna yönelik projeler geliştirmeli ve işbirlikleri oluşturmalıdır. Eğitim kurumları ile işbirliği halinde düzenlenecek sertifika programları, çobanlık mesleğine olan ilgiyi artırabilir. Aynı zamanda, tarımda inovasyonun teşvik edilmesi, genç çiftçilerin 70 bin lira gibi yüksek maaşlarla bu mesleğe katılmalarını sağlayabilir.
Sonuç olarak, çoban krizi, yüksek maaş teklifleri ile çözülebilecek basit bir sorun değil. Bu mesleğin gereklilikleri ve çalışma koşulları, sorunların köküne inmeden bu alanda sürdürülebilir bir çözüm bulmanın güçlüğünü artırıyor. Türkiye'nin tarım ve hayvancılık alanında uzun vadeli planlar yaparak, genç nesli bu sektöre kazandırması, sadece çoban eksikliğini değil, aynı zamanda kırsal kalkınmayı da destekleyecektir. Gelecek günlerde, çoban krizi ile ilgili daha kapsamlı politikaların ve çözümlerin hayata geçirilmesi büyük önem taşıyor.
